یکی از موضوعات مهمی که هر ساله دانش آموزان کنکوری با آن درگیر می شوند، تنوع دانشگاه های ایران است. بر اساس آخرین آمار موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم، 2569 دانشگاه در ایران وجود دارد که دانشگاه های دولتی، مجازی، پردیس خودگردان، موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی، آزاد اسلامی، پیام نور و علمی کاربردی از آن جمله است. هر کدام از این دانشگاه ها دارای مزایا و معایبی هستند که در ادامه به معرفی این دانشگاه ها می پردازیم.
کلیه دانشگاه هایی که به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری وابسته هستند و هزینه آن ها را دولت می‌پردازد، دانشگاه دولتی و یا سراسری نام دارند. اخیرا این دانشگاه ها دوره هایی با نام شبانه یا نوبت دوم برگزار می کنند که همراه با هزینه کمی است. دوره های روزانه این دانشگاه ها بدون هزینه هستند.
مراکز دیگری وجود دارند که دارای مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هستند. دانشگاه فرهنگیان یا مراکز تربیت معلم که زیر نظر وزارت آموزش پرورش قرار دارند و مراکزی که به سایر وزارت خانه ها وابسته اند که موسسات آموزش عالی نام دارند, از این قبیل دانشگاه ها هستند.
امکاناتی که در دانشگاه دولتی برای دانشجو های روزانه وجود دارد، برای دانشجویان شبانه نیز قابل استفاده است. همچنین همه دانشجو های روزانه و شبانه در یک کلاس با استاد یکسان تحصیل می کنند. فقط یک تفاوت بین دانشجویان روزانه و شبانه وجود دارد، که آن شهریه دانشجویان شبانه است.
یکی از بهترین گزینه ها برای تحصیل، دانشگاه دولتی است. ترکیبی از لیست دروس، اساتید خبره، و دانشجویان برتر کنکور، باعث شده تا این دانشگاه ها دارای رتبه بالایی در میان دانشگاه های ایران داشته باشند. برای اینکه بتوانید در این دانشگاه ها بهترین نمرات را کسب کنید و موفق به کسب معدل الف شوید باید جزوه دروس خود را از قبل تهیه و مطالعه کنید.
اگر به دنبال قبولی در این دانشگاه ها هستید، باید رتبه های عالی تک رقمی, دو رقمی و بعضا سه رقمی کسب کنید. به دلیل رتبه بالای این دانشگاه ها، هر سال تعداد زیادی متقاضی ورود به این دانشگاه ها هستند به همین سبب قبولی در آن ها دشوار است.
از دیگر مزایای این دانشگاه ها می توان به رایگان بودن شهریه آن ها اشاره کرد، که کمک بزرگی به دانشجویانی است که دارای مشکلات مالی هستند. همچنین معتبر بودن مدرک آن ها باعث شده که بعد از فارغ التحصیلی به ورود دانشجویان به بازار کار کمک کند.
نکته حائز اهمیت برای دانش آموزانی که قصد شرکت در کنکور را دارند این است که اگر فرد بعد از قبولی در دوره روزانه قصد انصراف داشته باشد، در سال آینده امکان شرکت در کنکور را ندارند. دانشجویان دوره روزانه در قبال دولت و تحصیل رایگانشان موظف به خدمت هستند.
این دانشگاه ها زیر مجموعه ای از دانشگاه های دولتی هستند که با هدف جذب دانشجویان خارج از کشور تاسیس شدند که به سرانجام نرسیدند. به همین دلیل رویکرد آن ها تغییر کرده و به ازای اخذ شهریه دانشجو می پذیرند. تمامی هزینه های این دانشگاه ها توسط دانشجویان پرداخت می شود و بودجه ای از دولت دریافت نمی کنند. برای قبولی در این دانشگاه ها باید در آزمون کنکور سراسری شرکت کرده و رتبه مورد نظر در پردیس خودگردان را کسب کنید.
تمامی شرایط پردیس خودگردان مشابه دانشگاه های دولتی است با این تفاوت که هزینه زیادی نسبت به شهریه دانشجویان در دوره شبانه دارند. شهریه این دانشگاه در هر سال متغییر بوده و به دو بخش شهریه ثابت و متغییر تقسیم می شود. برای مثال، به طور تقریبی میزان شهریه در رشته های پزشکی به ازا هر ترم تحصیلی بین 14 تا 16 میلیون تومان است. در جدول زیر شهریه تقریبی دانشگاه های پریس خودگردان ذکر شده است.
این دانشگاه تحت نظارت وزارت علوم هستند، ارزش مدرک آن ها با دانشگاه های دولتی فرقی ندارد. همانطور که قبلا بیان کردیم این دانشگاه زیر مجموعه ای از دانشگاه های هستند که دارای کیفیت تدریس بالا بوده و اساتید حاضر در این دانشگاه ها همانند دانشگاه های دولتی درجه یک هستند. مزایای دانشجویان در این دانشگاه مانند دانشجوهای روزانه دانشگاه های دولتی است با این تفاوت که بایستی شهریه پرداخت کنند.
اولین شعبه دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1361 با عنوان واحد تهران مرکزی آغاز به کار کرد. این دانشگاه، دانشگاهی غیر دولتی محسوب می شود. افرادی که می خواهند در دانشگاه های آزاد تحصیل کنند موظف به پرداخت هزینه واحد های خود هستند. امروزه تعدادی از شعب دانشگاه های آزاد دارای رتبه های خوبی در میان دانشگاه های ایران و جهان هستند.
قبولی در این دانشگاه نسبتا آسان است و نیازی نیست سختی زیادی را تحمل کنید. وجود رشته های بدون کنکور در سال های اخیر، پذیرش را در این دانشگاه ها آسان تر کرده است. دانشجویانی که در این دانشگاه ها تحصیل می کنند از سطح علمی متفاوتی برخوردارند. سطح علمی دانشگاه های آزاد نسبت به دانشگاه های دولتی ضعیف است.
ایجاد شعب بسیار در مناطق محروم هم چنین ایجاد فضایی برای تحصیل افرادی که دارای سطح علمی متوسط و یا پایین هستند، از مزایای دانشگاه آزاد محسوب می شود. افزایش بی رویه تعداد شعب دانشگاه آزاد، از کیفیت آموزشی در این شعب کاسته است. این کاهش کیفیت موجب پرورش دانشجویان با سطح علمی ضعیف شده است.
از جمله دانشگاه هایی که از بودجه غیر دولتی استفاده می کنند میتوان به دانشگاه های غیر انتفاعی اشاره کرد. تحصیل در این دانشگاه ها همانند تحصیل در دانشگاه های آزاد و پردیس خودگردان دارای هزینه است. تفاوتی که دانشگاه های غیرانتفاعی دارند، این است که زیر نظر هیئت امنای دانشگاه هستند.
قبولی در این دانشگاه ها همانند سایر دانشگاه ها از طریق آزمون سراسری انجام می پذیرد. سطح علمی این مراکز قبولی را برای متقاضیان راحت تر کرده است. قبل از انتخاب این دانشگاه از میزان شهریه آن مطلع شوید و بعد تصمیم به ثبت نام بگیرید.
این دانشگاه برای کسانی مناسب است که دارای وقت کمی برای شرکت در کلاس های حضوری هستند. زیرا دانشگاه پیام نور امکان تحصیل از را دور را فراهم کرده است. کلاس های دانشگاه پیام نور به صورت نیمه حضوری برگزار می شود. یعنی در برخی از دروس نیازی به شرکت در کلاس ها به صورت حضوری نیست و فقط جهت شرکت در امتحان موظف به حضور می باشید.
فعالیت دانشگاه پیام نور مانند سایر دانشگاه ها، زیر نظر وزارت علوم است. تحصیل در این دانشگاه نیز دارای هزینه است. که نسبت به سایر دانشگاه های دارای هزینه، شهریه کمتری دارد.
این دانشگاه نیز وابسته به وزارت علوم است و هدف از تاسیس آن افزایش سطح علمی و عملی دانشجویان است. عدم نیاز به شرکت در کنکور و صرفا قبولی با سوابق تحصیلی از مهم ترین مزیت های این دانشگاه است. از دیگر مزایای این دانشگاه می توان به شهریه کم آن اشاره کرد.
کسانی که قصد ورود به بازار کار را دارند، این دانشگاه با توجه به تعداد زیادی دروس عملی، گزینه خوبی برای آن هاست. زیرا آن ها را برای موفقیت در کار آینده شان آماده می کند.
به نوعی از دانشگاه ها که تمامی امور آن مجازی است و نیازی به حضور در دانشگاه نیست ( به جز امتحانات) دانشگاه مجازی اطلاق می شود. افراد شاغلی که قصد ادامه تحصیل را دارند می توانند از این دانشگاه ها استفاده کنند. مخصوصا افرادی که شاغل در ادارات دولتی هستند.
این دانشگاه نیز مانند سایر دانشگاه ها از طریق کنکور دانشجو می پذیرد. تعداد زیادی از دانشگاه های معتبر دولتی دارای بخش مجازی نیز هستند. ازجمله می توان به مرکز آموزش های الکترونیکی صنعتی شریف، امیرکبیر، علم و صنعت، تهران، خواجه نصیر طوسی و ... اشاره کرد.
در آخر بعد از تلاش برای کسب رتبه خوب در کنکور کارشناسی می توانید با خیال راحت به انتخاب دانشگاه مورد علاقه تان بپردازید. و این نکته را مد نظر داشته باشید که انتخاب دانشگاه به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل شامل : شرایط زندگی، سطح علمی و شرایط مالی هر فرد می شود. اما باید بدانید این عوامل باعث نمی شود که شما از رفتن به بهترین دانشگاه ها محروم بمانید، بلکه با همت و تلاش بالا می توانید آینده ای درخشان برای خود رقم بزنید. هرگز این موضوع را فراموش نکنید که موفقیت یک شبه به دست نمی آید.
زیبا ترین چیز در مورد زندگی این است که، شما همیشه می توانید تغییر کنید، رشد کنید و بهتر شوید.