زمانی فکر می‌کردم فقط با HTML و CSS می‌شود یک وب‌سایت حرفه‌ای طراحی کرد اما خیلی زود به اشتباهم پی بردم. بعد از آن با کلی فریم‌ورک آشنا شدم که هر کدام مزایای خودش را داشت اما از بین این همه فریم ورک، جنگو (Django) حسابی دلبری کرد. جنگو نه‌تنها فرآیند توسعه را سرعت می‌دهد، بلکه با امکانات گسترده و امنیت بالا احساس می‌کنید یک تیم حرفه‌ای همراه شماست. در این مطلب تجربه‌ام با جنگو را با شما به اشتراک می‌گذارم.
جنگو (Django) یک فریم‌ورک متن‌باز و رایگان برای توسعه وب است که بر پایه زبان برنامه‌نویسی پایتون (Python) بنا شده است. این فریم‌ورک برای توسعه سریع و ساده برنامه‌های وب طراحی شده و به شما کمک می‌کند تا اپلیکیشن‌های پیچیده را با کمترین کدنویسی و بیشترین کارایی بسازید.
ایده اصلی پشت جنگو اجتناب از تکرار و تمرکز بر جنبه‌های منحصربه‌فرد هر پروژه است. به همین خاطر بسیاری از ویژگی‌های مورد نیاز برای توسعه وب از جمله سیستم مدیریت کاربران، مسیریابی URL و قالب‌بندی HTML به‌صورت پیش‌فرض در آن گنجانده شده‌اند.
فریم ورک جنگو به واسطه این ویژگی‌ها به ابزار محبوب هزاران توسعه‌دهنده و شرکت تبدیل شده و آن را به‌عنوان سنگ‌بنای برنامه‌های خود انتخاب کرده‌اند.
برای درک نحوه کار فریم ورک جنگو باید به معماری آن نگاهی بیندازیم. جنگو از الگوی معماری MTV یا Model-Template-View پیروی می‌کند که سه بخش اصلی دارد:
مدل: وظیفه ارتباط با دیتابیس را بر عهده دارد. مثلا اگر بخواهید اطلاعات کاربران یا محصولات را در دیتابیس ذخیره کنید، مدل این کار را انجام می‌دهد
تمپلیت: این بخش تعیین می‌کند که اطلاعات جمع‌آوری شده از مدل یا منابع دیگر چطور در مرورگر نمایش داده شوند.
ویو: وظیفه پردازش درخواست‌های کاربران، تعامل با مدل و ارسال داده‌ها به قالب را بر عهده دارد.
چرخه کلی کار جنگو بدین ترتیب است:
کاربر از طریق مرورگر یک درخواست ارسال می‌کند.
درخواست به سرور منتقل شده و توسط فریم ورک جنگو پردازش می‌شود.
ویو درخواست را دریافت کرده و در صورت نیاز به دیتابیس، با مدل ارتباط برقرار می‌کند.
داده‌های پردازش شده به تمپلیت ارسال می‌شوند تا صفحه وب نهایی تولید شود.
در نهایت پاسخ تولید شده و به مرورگر کاربر بازمی‌گردد.
مزایای متعدد فریم‌ورک جنگو (Django) ده‌ها هزار توسعه‌دهنده را در سراسر دنیا به سمت استفاده از آن سوق داده است. در ادامه به مهمترین مزایای این فریم‌ورک می‌پردازیم.
مهمترین مزیت جنگو سرعت بالای توسعه در آن است. این فریم‌ورک از ابزارها و کتابخانه‌هایی استفاده می‌کند که کدنویسی را به حداقل می‌رسانند. با جنگو می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن، یک وب‌سایت کاربردی و حرفه‌ای ایجاد کنید.
این فریم‌ورک به صورت پیش‌فرض از خطرات رایج مانند تزریق SQL، حمله XSS و CSRF جلوگیری می‌کند. همچنین سیستم مدیریت و احراز هویت کاربران به شما کمک می‌کند تا به‌راحتی سیستم‌های لاگین امن بسازید.
جنگو طوری طراحی شده که به‌راحتی حجم بالایی از ترافیک را مدیریت کند. به همین دلیل بسیاری از اپ‌های بزرگ و معروف از جمله کافه بازار، اینستاگرام و پینترست از فریم‌ورک جنگو (Django) برای مدیریت ترافیک و داده‌های عظیم خود بهره می‌برند.
با کمک سیستم ORM جنگو می‌توانید به راحتی بین مدل‌های پایتون و جداول دیتابیس خود ارتباط برقرار کنید. این ویژگی کار با دیتابیس را بسیار ساده‌تر می‌کند و دیگر نیازی به نوشتن کوئری‌های پیچیده SQL ندارید.
یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته فریم ورک جنگو سیستم مدیریت محتوای داخلی (Django Admin) آن است. این سیستم شما را از صرف ساعت‌ها زمان برای توسعه سیستم مدیریت جداگانه بی‌نیاز کرده و مدیریت داده‌ها را از همیشه آسان‌تر می‌کند.
با جنگو می‌توانید کدهای خود را در قالب اپلیکیشن‌های کوچک‌تر سازماندهی کنید. بدین ترتیب کدها قابلیت استفاده مجدد پیدا می‌کنند و مدیریت پروژه‌های بزرگ ساده‌تر می‌شود.
فریم‌ورک جنگو (Django) به لطف جامعه کاربری گسترده خود منابع آموزشی، افزونه‌ها، و ابزارهای متعددی دارد. راهنمای رسمی این فریم‌ورک یکی از بهترین نمونه‌های مستندسازی در دنیای برنامه‌نویسی است و به شما کمک می‌کند تا همه اطلاعات لازم را به‌راحتی پیدا کنید.
هرچند جنگو یک فریم‌ورک قدرتمند و سریع است، اما در برخی شرایط استفاده از این فریم‌ورک بیش از حد پیچیده یا غیرضروری است. در ادامه به مواردی اشاره می‌کنیم که بهتر است از جنگو استفاده نکنید:
پروژه‌های بسیار ساده مثل یک صفحه استاتیک یا وبلاگ کوچک.
پروژه‌های نیازمند سفارشی‌سازی کامل.
پروژه‌هایی که نیاز به کنترل دقیق هر بخش از چرخه پردازش دارند.
زمانی که عملکرد فوق‌العاده بالا در اولویت است.
زمانی که تیم توسعه با زبان برنامه‌نویسی پایتون آشنا نیست.
دنیای برنامه‌نویسی فریم‌ورک‌های متعددی دارد که هرکدام نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند. در این بخش جنگو را سه فریم‌ورک محبوب دیگر یعنی فلاسک، لاراول و روبی آن ریلز مقایسه می‌کنیم.
همانطور که در جدول مشخص است هر سه فریم‌ورک برای ایجاد برنامه‌های وب با کارایی بالا مناسب هستند. تقاضا برای هر سه مورد در بازار کار بالاست و انتخاب از بین آنها به ترجیحات شخصی و نیازهای پروژه بستگی دارد. جنگو به عنوان فریم‌ورک همه‌کاره در طیف گسترده‌ای از پروژه‌ها و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فریم‌ورک با ارائه ابزارها و قابلیتهای متنوع، توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا برنامه‌های وب پیچیده و در عین حال کارآمد را به سرعت ایجاد کنند. در ادامه به برخی از مهمترین کاربردهای جنگو اشاره می‌کنیم. جنگو با ساختار منظم و معماری MVC برای توسعه وب‌سایت‌های بزرگ و پیچیده بسیار مناسب است. این ساختار فرآیندهای مدیریت کد و توسعه را آسان کرده و به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا به صورت تیمی بر روی پروژه‌ها کار کنند. مقیاس‌پذیری بالا هم به شما امکان می‌دهد که وب‌سایت خود را با رشد ترافیک و نیازهای جدید، به راحتی ارتقا دهید. جنگو با ارائه ابزارهای مدیریت کاربران، دسترسی به پایگاه داده و سیستم‌های پرداخت، یک گزینه عالی برای ایجاد پلتفرم‌های تجارت الکترونیک است. با ابزارهایی مانند Django Oscar و Django-SHOP فروشگاه آنلاین، مارکت‌پلیس و سیستم‌های مدیریت سفارش را به راحتی پیاده‌سازی کنید. امکانات امنیتی جنگو هم به شما کمک می‌کند تا اطلاعات حساس مشتریان را به خوبی محافظت کنید. یکی از کاربردهای رایج جنگو، ساخت سیستم مدیریت محتوا است. قابلیتهای پیش‌فرض آن برای مدیریت کاربران، احراز هویت و پنل مدیریت آماده به شما این امکان را می‌دهد که یک CMS قدرتمند و سفارشی ایجاد کنید. این ویژگی باعث شده بسیاری از وب‌سایت‌های خبری، آموزشی و شرکتی از جنگو استفاده کنند. جنگو با فریم‌ورک‌های جانبی مانند DRF امکان ساخت APIهای RESTful را به سادگی فراهم می‌آورد. این APIها به شما اجازه می‌دهند تا داده‌های وب‌سایت خود را با سایر برنامه‌ها و دستگاه‌ها به اشتراک بگذارید. مثلا می‌توانید اپلیکیشن موبایل را به داده‌های وب‌سایت خود متصل کنید. بسیاری از شرکت‌های بزرگ از جنگو برای مدیریت سیستم‌های داخلی، پورتال‌های سازمانی و اپلیکیشن‌های پیچیده استفاده می‌کنند. ویژگی‌هایی مثل مدیریت امن کاربران و پشتیبانی از پایگاه داده‌های مختلف، جنگو را به یک انتخاب عالی برای این نوع پروژه‌ها تبدیل کرده است. جنگو امکانات قوی برای مدیریت احراز هویت و امنیت داده‌ها دارد. این فریم‌ورک به طور پیش‌فرض از حملاتی مانند XSS، CSRF و SQL Injection جلوگیری می‌کند. همچنین با داشتن ماژول‌های آماده برای مدیریت کاربران، لاگین، ثبت‌نام و دسترسی‌های مختلف، می‌توانید سیستم‌های احراز هویت حرفه‌ای طراحی کنید. یکی از محبوب‌ترین کاربردهای این فریم‌ورک توسعه پورتال‌های آموزشی است. امکاناتی مثل مدیریت کاربران، نمایش دوره‌ها، برگزاری آزمون و پرداخت آنلاین کار شما را برای توسعه این نوع پروژه‌ها آسان می‌کند. اگر قصد دارید یک شبکه اجتماعی یا اپلیکیشنی با تعامل بالا طراحی کنید، جنگو ابزارهای لازم برای مدیریت کاربران، تعاملات، پیام‌رسانی و ارسال نوتیفیکیشن را در اختیار شما قرار می‌دهد. پشتیبانی از کش (Cache) امکان مدیریت ترافیک بالا را نیز فراهم می‌کند. برای یادگیری جنگو باید با برخی مفاهیم و مهارت‌های پایه‌ای آشنا باشید. این پیش‌نیازها به شما کمک می‌کنند تا روند یادگیری را سریع‌تر و مؤثرتر طی کنید: آشنایی با مفاهیم برنامه‌نویسی مانند متغیرها، توابع، حلقه و شرط. تسلط بر زبان پایتون و سینتکس آن. آشنایی با HTML، CSS و JavaScript برای توسعه فرانت‌اند و طراحی رابط کاربری. آشنایی با مفاهیم پایگاه داده و SQL برای مدیریت داده‌ها و ارتباط با دیتابیس. تسلط بر اصول HTTP و پروتکل‌های وب. آشنایی با خط فرمان (CLI) برای اجرای دستورات و مدیریت پروژه‌ها. آشنایی با گیت برای کنترل نسخه‌ها و همکاری در پروژه‌ها. جنگو یک فریم‌ورک منعطف است که در حوزه‌های مختلف کسب‌وکارها کاربرد دارد: وب‌سایت‌های خبری و وبلاگ‌ها فروشگاه‌های آنلاین و تجارت الکترونیک شبکه‌های اجتماعی پلتفرم‌های آموزشی و یادگیری آنلاین شرکت‌های فناوری و استارتاپ‌ها پورتال‌های سازمانی اپلیکیشن‌های مالی و بانکی سرویس‌دهندگان API بسیاری از شرکت‌ها و پلتفرم‌های معروف از جنگو به عنوان فریم‌ورک اصلی خود استفاده می‌کنند؛ برای مثال: کافه‌بازار روبیکا ترب اینستاگرام اسپاتیفای یوتیوب دراپ‌باکس موزیلا پینترست یادگیری جنگو می‌تواند یک تجربه لذت‌بخش و پربار باشد. در ادامه به برخی از مراحل و منابعی که می‌توانید برای یادگیری جنگو استفاده کنید، اشاره می‌کنیم: یادگیری زبان پایتون: فریم ورک جنگو مبتنی بر پایتون است بنابراین قبل از هرچیز باید به خوبی به این زبان مسلط شوید. مطالعه مستندات جنگو: مستندات رسمی این فریم ورک یک منبع بسیار جامع و کامل برای آموزش جنگو است. پروژه‌های عملی: بهترین راه برای یادگیری جنگو انجام پروژه عملی است. با کار روی پروژه‌های کوچک به خوبی با مفاهیم و ابزارهای آن آشنا می‌شوید. شرکت در دوره‌های آموزشی: شرکت در دوره‌های آموزشی آنلاین یا حضوری به شما در یادگیری سریع‌تر و بهتر جنگو کمک زیادی می‌کند. یکی از بهترین دوره‌ها در ایران بوت‌کمپ برنامه‌نویسی بک‌اند پایتون و جنگو است که شما را از صفر تا صد با زبان پایتون و این فریم ورک آشنا می‌کند. مشارکت در انجمن‌های آنلاین: با عضویت در انجمن‌های آنلاین مثل ردیت و استک اورفلو با سایر توسعه‌دهندگان ارتباط برقرار کرده و از تجربیات آنها استفاده کنید. تمرین و ممارست: یادگیری جنگو نیاز به تمرین و ممارست دارد. هر روز به تمرین و کدنویسی بپردازید تا مهارت‌های خود را بهبود بخشید. جنگو فریم‌ورکی قدرتمند، امن، مقیاس‌پذیر است که در طیف گسترده‌ای از پروژه‌های وب کاربرد دارد. اگر به دنبال ابزاری هستید که هم یادگیری آن آسان باشد و هم در پروژه‌های پیچیده به شما کمک کند، جنگو یکی از بهترین انتخاب‌های شما خواهد بود. موسسه کلاسور با برگزاری بوت‌کمپ برنامه‌نویسی بک‌اند پایتون و جنگو کار شما را برای یادگیری این ابزار راحت کرده است. طی این دوره پروژه محور به صورت عملی پایتون را فرا گرفته و روی جنگو مسلط خواهید شد. چرا باید جنگو را یاد بگیریم؟ جنگو با امنیت بالا، مقیاس‌پذیری عالی و کتابخانه‌های غنی ابزاری مناسب برای توسعه انواع پروژه‌ها از وب‌سایت‌های ساده تا اپلیکیشن‌های پیچیده است. آیا برای استفاده از جنگو باید پایتون را بلد باشیم؟ بله، یادگیری پایتون پیش‌نیاز اصلی کار با جنگو است چون این فریم‌ورک مبتنی بر زبان پایتون است. آیا جنگو از امنیت بالایی برخوردار است؟ بله، جنگو به طور پیش‌فرض از حملاتی مثل XSS، CSRF،Clickjacking و SQL Injection جلوگیری می‌کند و به همین دلیل یکی از امن‌ترین فریم‌ورک‌های وب محسوب می‌شود. آیا جنگو فقط برای توسعه وب استفاده می‌شود؟ خیر، علاوه بر توسعه وب جنگو برای ساخت API، اپلیکیشن‌های بلادرنگ و مدیریت داده‌های بزرگ استفاده می‌شود. جنگو با پایگاه داده‌های مختلف سازگار است؟ بله، جنگو از پایگاه داده‌های مختلفی مانند PostgreSQL، MySQL، SQLite و Oracle پشتیبانی می‌کند. یادگیری جنگو چقدر زمان می‌برد؟ مدت آموزش جنگو به میزان آشنایی شما با پایتون و توسعه وب بستگی دارد، اما با مطالعه منظم در چند هفته تا چند ماه می‌توانید به تسلط اولیه برسید.مقایسه جنگو و فلاسک (Flask)
جنگو در برابر لاراول (Laravel) و ریلز (Rails)
کاربردهای جنگو
توسعه وب‌سایت‌های پیچیده و مقیاس‌پذیر
فروشگاه‌های آنلاین و تجارت الکترونیک
سیستم مدیریت محتوا (CMS)
ساخت APIهای RESTful
پروژه‌های سازمانی و عظیم
سیستم‌های امنیتی و احراز هویت
پورتال‌های آموزشی
شبکه‌های اجتماعی
پیش نیازهای لازم برای یادگیری جنگو
فریم‌ورک جنگو (Django) برای چه کسب‌وکارهایی مناسب است؟
کدام سایت‌ها از جنگو Django استفاده می‌کنند؟
نحوه یادگیری جنگو
برای یادگیری، آموزش ببینید!
سوالات متداول
